Praktijkopleiders

Door Prof. dr. Bram Orobio de Castro  

Image

Handout presentatie Bram Orobio de Castro

Onze pogingen om kinderen en jongeren te helpen bij (het voorkomen van) mentale, emotionele en gedragsproblemen komen in Nederland nogal paradoxaal in het nieuws. Enerzijds is er veel aandacht voor toenames van problematiek, het belang van preventie en de urgentie van snellere beschikbaarheid van betere hulp. Anderzijds en soms tegelijkertijd wordt er schande gesproken van een explosie in kosten van jeugdhulp, misstanden en een vermeend gebrek aan effectiviteit. Als professional met een razende werkdruk en enorme verantwoordelijkheden voor kwetsbare kinderen zou je er dol van worden. Maar misschien zit in dat paradoxale beeld wel een kern van waarheid. Zijn we harder nodig dan ooit en zouden we tegelijkertijd meer kunnen bereiken als we samen nog beter zouden leren te doen wat werkt? 

Bram Orobio de Castro denkt dat daar concrete mogelijkheden voor zijn. Ten eerste door beter samen met kinderen, jongeren, ouders en professionals gezamenlijk te beslissen op basis van een verklarende analyse. Daarnaast door kennis te delen over welke (elementen van) interventies wanneer werken en voor wie. Om ten slotte door te organiseren en op te leiden tot de effectiefste, eventueel niet traditionele, hulpvormen voor kinderen en gezinnen te komen.  

Op basis van recent onderzoek naar verklarende analyses, werkzame elementen in preventie en interventie en zeer lange termijn onderzoek naar behandeleffecten gaat Bram Orobio de Castro het gesprek aan over een betere opleiding en inzet van onze kennis en kunde onder andere in de BIG-opleidingen. 

Introductie:
Prof. dr. Bram Orobio de Castro is hoogleraar orthopedagogiek aan de Universiteit van Amsterdam en hoogleraar ontwikkelingspsychologie aan de Universiteit van Utrecht. Bram is expert op het gebied van agressie, interventies en de ontwikkeling bij Kind & Jeugd. Daarnaast is hij actief als adviserend bestuurslid bij RINO amsterdam en betrokken bij de opleiding tot Orthopedagoog – Generalist. 

Door dr. Ilja Sligte 

Image

Handout presentatie Ilja Sligte
Breinprofiel 
Mentimeter

Terugblik door deelnemer
Ilja Sligte introduceerde ons aan BrainFirst; een bedrijf dat via breinmetingen de potentie van kandidaten voor een baan kan bepalen. Doormiddel van deze ‘brain-based games’ kan er een profiel worden gemaakt van voorkeursstijlen in iemands gedrag. Denk hierbij aan iemands werkstijl, hoe iemand handelt, denkt en beslissingen maakt. Ilja nam ons mee in het ‘perfecte’ profiel van de psycholoog, en vergeleek deze met die van andere beroepen. Ook liet hij zien dat er op basis van deze profielen kwaliteiten en valkuilen makkelijker aan het licht kunnen komen, waardoor hier beter rekening mee gehouden kan worden.

Introductietekst
Hoe vind je het talent dat het best past bij een baan? Een van de mogelijkheden is een kijkje nemen in de motorkap van de hersenen. Met de innovatieve methode van BrainsFirst kun je het potentieel van kandidaten meten. Deze methode kan op een objectieve, bias-free en brede manier ingezet worden. Hiermee krijgt iedereen, zowel praktijkopleider als kandidaat, beter inzicht in talent met brain-based games.

De brain-based talent assessment games van Brainsfirst meten de brein-bouwstenen van prestaties. Daardoor kan worden gemeten waar iemands kracht ligt, maar ook in welke context talenten zich het beste kunnen ontwikkelen. Tijdens deze workshop word je meegenomen in de onderzoeken naar de executieve functies die ten grondslag liggen aan de games - de NeurOlympics.

In de workshop zal Ilja Sligte verder toelichten hoe breinmetingen door middel van vier games bijdragen aan objectievere talent beslissingen. Ook zal hij op basis van het breinprofiel van verschillende professionals in de GZ het gesprek aan gaan wat iemand nou succesvol maakt in deze context en waar de valkuilen voor talent zitten binnen de opleiding. Samen met de deelnemers zal over het ideale profiel gesproken worden voor praktijkopleiders om zo succes én duurzame inzetbaarheid binnen de opleiding te vergroten, en hiermee duurzamere talent beslissingen in de toekomst te kunnen nemen.

Workshopdocent:
Dr. Ilja Sligte is assistent professor van Cognitieve Neurowetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Naast zijn werk aan de UvA is hij ook werkzaam als wetenschappelijk directeur bij Brainfirst.

Door Prof. dr. Marrie Bekker en drs. Brenda Kouwenhoven

Image

Handout presentatie Brenda Kouwenhoven
Handout presentatie Marrie Bekker

Autonomiegehechtheid is het vermogen tot zelfsturing, ook in sociaal opzicht. Veel vormen van psychopathologie betekenen een inbreuk op dit vermogen. Dit geldt niet alleen in klachtspecifieke zin (bijvoorbeeld de straat niet opdurven), maar vaak juist in bredere zin. Veel cliënten ervaren immers een onvermogen om zelfstandig en vanuit innerlijke vrijheid te denken, te handelen en bevredigende relaties met anderen te hebben. Ze kunnen als het ware onvoldoende met zichzelf en anderen uit de voeten. Om deze reden en vanwege de beschikbare evidentie rond dit onderwerp is het recent toegevoegd aan onze GZ-opleiding, een mooie, innovatieve ontwikkeling. Een autonomiegerichte behandeling doet recht aan specifieke problematiek maar is er meer in brede zin op gericht het vermogen tot zelfsturing te herstellen en verder te ontwikkelen. 

In deze workshop geven Marrie Bekker en Brenda Kouwenhoven uitleg over de transdiagnostische factor autonomiegehechtheid en de relaties ervan met psychopathologie zoals aangetoond in vele studies. Zij introduceren enkele kenmerken van Autonomy Enhancing Therapy (AET) en de evidentie voor de effectiviteit ervan. Ook zullen enkele oefeningen uit AET gedaan worden. 

Workshopdocenten:
Prof. dr. Marrie Bekker is hoogleraar Klinische Psychologie, tot voor kort bij Tilburg University, nu bij de VU; en daarnaast hoofdopleider van de GZ-opleidingen bij RINO amsterdam. Autonomie-gehechtheid, AET en diversiteit vormen een rode draad in haar onderzoek en publicaties waaronder het Behandelprotocol voor autonomie versterkende therapie. Marrie werkt daarnaast als GZ-psycholoog en geeft onder andere AET groepstherapie zoals bij De Hoofdlijn in Haarlem. Samen met Brenda Kouwenhoven verzorgt zij ook nascholingstrainingen in AET.   

Drs. Brenda Kouwenhoven is psychotherapeut, klinisch psycholoog, supervisor, autonomie-expert en mede-auteur van het Behandelprotocol voor autonomie versterkende therapie. Zij is tevens hoofddocent van het vak Transdiagnostisch behandelen in de GZ-opleiding van RINO amsterdam. Ze is nauw betrokken bij training, implementatie en onderzoek rond autonomieversterkende therapie. In het verleden werkte ze in de behandeling van adolescenten en volwassenen in poliklinische en klinische settings en ook enkele jaren in een dagbehandeling. Momenteel werkt Brenda in Gezondheidscentrum Wantveld te Noordwijk en is zij lid van de RvC bij De Hoofdlijn te Haarlem. 

Door drs. Masha Spits

Image

Handout presentatie Masha Spits

Terugblik door deelnemer
Masha besprak de wetenschappelijke verdieping in de BIG-opleidingen. Ze lichtte de CAT in de GZ-opleiding toe en het onderzoek tijdens de KP-opleiding, waarbij de opleidelingen beslissingen leren te nemen op basis van het  evidence based medicine-principe. Tijdens de interactieve bijeenkomst werden onderwerpen besproken als: moet de supervisor als co-auteur op het artikel staan (KP), kan de praktijkopleider of werkbegeleider een rol spelen in de inhoudelijke beoordeling van de CAT, omgaan met kunstmatige intelligentie (ChatGPT) en het trainen van praktijkopleiders in CAT-onderwijs.

Introductietekst
Wetenschappelijk onderzoek is essentieel in de BIG-opleidingen en de klinische praktijk. Dit wordt op verschillende manieren vormgegeven in de opleiding. Van het lezen en beoordelen van een wetenschappelijk artikel tot het zelf uitvoeren van een wetenschappelijk onderzoek in de dagelijkse praktijk. Bijvoorbeeld in de GZ-opleiding wordt door middel van een Critically Appraised Topic (CAT) een vraag uit de klinische praktijk op systematische en wetenschappelijke wijze beantwoord. Ook in de KP-opleiding voeren opleidelingen een wetenschappelijk onderzoek uit in de klinische praktijk; dit onderzoek wordt afgesloten met een publicabel artikel en een presentatie.   

Masha Spits deelt in deze workshop verrassende en spraakmakende onderzoeksresultaten van opleidelingen van RINO amsterdam. Ook komt aan bod wat opleidelingen zelf vinden van deze vakken. Als praktijkopleider maak je verder kennis met wetenschap in de BIG-opleidingen. Er zal worden ingegaan op hoe dit onderwijs wordt vormgegeven en hoe je als praktijkopleider jouw opleidelingen kan ondersteunen op dit gebied.   

Workshopdocent: 
drs. Masha Spits is onderzoeker en docent bij RINO amsterdam. Masha heeft een eigen onderzoeksbureau in de GGZ en verslavingszorg, samen met Suzan Oudejans, ook docent bij RINO amsterdam. Naast de vele wetenschappelijke vakken die Masha geeft is zij ook hoofddocent van het vak CAT in de GZ-opleiding.  

Door Prof. dr. Helma Koomen 

Image

Handout Helma Koomen

Behalve hart voor de cliënt hebben hulpverleners professionele kennis en vaardigheden nodig over de omgang met relaties om een solide fundament te leggen voor de beroepsuitoefening. Dit is in het belang van de cliënt én de professional zelf. Vaak wordt gedacht dat het om een algemeen menselijke vaardigheid gaat die zonder scholing al voldoende aanwezig is. Deze workshop wordt gegeven door Helma Koomen, zij benadrukt het belang om in de opleiding meer aandacht aan relatievorming te besteden. In deze workshop wordt verkend wat de kennis over affectieve leerkracht-leerlingrelaties kan betekenen voor andere werkvelden. 

Als je gedrag wilt beïnvloeden, kan de hulpverleningsrelatie een krachtig middel zijn. Zo rust het succes van mediatieve behandelingen op de kwaliteit van de begeleider-cliëntrelatie. Ook directe behandeling kan profiteren van de relatie tussen therapeut en cliënt. Aandacht voor relaties is relevant voor alle doelgroepen en in alle sectoren. Helma Koomen breekt een lans om een goed uitgewerkt theoretisch kader over de affectieve hulpverleningsrelatie inclusief empirische onderbouwing in de scholing over relatievorming op te nemen.   

Workshopdocent:
Prof. dr. Helma Koomen is hoogleraar Professionele pedagogische relaties aan de UvA bij Pedagogische en Onderwijswetenschappen en bekleedt daar de Kohnstammleerstoel. De afgelopen vijfentwintig jaar verrichtte zij met collega’s in binnen- en buitenland uitvoerig onderzoek naar affectieve of persoonlijke leerkracht-leerlingrelaties vanuit verschillende theoretische invalshoeken. Recentelijk verbreedde zij haar onderzoeksterrein naar professionele relaties in andere werkvelden in opvang en hulpverlening. Daarnaast is zij werkzaam in het klinisch onderwijs in de masteropleiding Orthopedagogiek en is zij hoofdopleider van de OG-opleiding bij RINO amsterdam. 

door drs. Beatrijs de Leede 

Image

Handout Beatrijs de Leede

Er speelt veel in de geestelijke gezondheidszorg zoals personeelstekorten, een grote zorgvraag, nieuwe wetten en technologische trends. Om cliënten zo goed mogelijk te kunnen helpen, moeten hulpverleners goed kunnen inspelen op deze veranderingen. Dit raakt ook de BIG-opleidingen. 

Tijdens deze workshop toekomstbestendig opleiden en toetsen, verzorgt door Beatrijs de Leede, wordt er ingegaan op de te actualiseren opleidingsplannen en toetsboeken. Deze worden ontwikkeld binnen het programma Adaptieve Psychologische Vervolgopleidingen (APV) van de FGzPt. Daarbij is er aandacht voor toekomstgericht opleiden en hoe de ontwikkeling van adaptief vermogen kan worden gestimuleerd binnen de opleiding. Dit heeft implicaties voor de wijze van ontwikkelingsgerichte feedback en toetsing alsmede de rol van de opleideling en praktijkopleider hierin.   

Na deze workshop weet je hoe je in de opleiding adaptief met ontwikkelingen kunt omgaan. Daarnaast heb je meer inzicht in recente ontwikkelingen met betrekking tot competentiegericht opleiden en meer inzicht in ontwikkelingsgericht werken en de plaats daarin van feedback, toetsen en beoordelen. 

Workshopdocent:
Drs. Beatrijs de Leede is onderwijskundige, projectleider en praktijkeigenaar. In het programma Adaptieve Psychologische Vervolgopleidingen (APV) is Beatrijs projectleider van de projectgroep Didactische ontwikkelingen & Instrumenten. Daarnaast is zij coördinator van de opleiding tot Specialist Ouderengeneeskunde bij het LUMC en mede-eigenaar van de Tweede Praktijk. Beatrijs heeft ruime ervaring in de medische vervolgopleidingen waarbij opleidersprofessionalisering, coaching en het begeleiden van opleidelingen centraal staat.  

Door drs. Judith Ligthart en drs. Margreet Brongers

Image

Handout presentatie Judith Ligthart en Margreet Brongers

Terugblik door deelnemer
Margreet besprak de vorming van de GOP (gemeenschappelijk opleiden) Achterhoek. Aanleiding was de behoefte aan GZ-psychologen bij een aantal ouderenzorginstellingen. Door samen te werken in een GOP kan er gezamenlijk opgeleid worden. Judith nam het publiek mee in de vorming van de proeftuin in Noord-Holland en het praktisch reilen en zeilen van de samenwerking. Dus hoe stel je de opleidingstrajecten samen, hoe zorg je dat een opleideling goed landt bij op een andere opleidingsplek en het ‘keep it simpel’ uitgangspunt bij alle financiële vraagstukken die bij de uitwisseling komen kijken. Als pluspunten zagen beide sprekers het breed opleiden van een GZ-psycholoog als generalist en de versterking van de onderlinge banden in de regio.  

Introductietekst
Samenwerken en breed opleiden is de huidige norm. Samenwerken wordt gestimuleerd vanuit de aangepaste toewijzingscriteria van de beschikbaarheidsbijdrage en vanuit opleidingsinstellingen. Tijdens deze workshop lichten Margreet Brongers en Judith Ligthart toe hoe zij samenwerkingen met andere praktijkopleidingsinstellingen hebben georganiseerd. Judith is P-opleider bij GGZ-NHN en vanuit deze rol betrokken bij de proeftuin GZ-NH, waar GGZ-NHN regiehouder van is. Margreet is praktijkopleider in dienst van de penvoerder van de gecombineerde opleidingsplaats (GOP) achterhoek. Zij staan stil bij breed opleiden door middel van samenwerkingen; de gelijkenissen en ook de verschillen. Ze tunen in op specifieke casuïstiek die voortvloeit uit hun ervaring en geven beiden vanuit de gekozen samenwerkingsvorm hun visie hierop. Ook bespreken ze de voor- en nadelen van samenwerking in de hele opleidingsketen; van opleideling tot Raad van Bestuur en geven zij handige tips hoe hiermee om te gaan. Er zal worden afgerond met ruimte voor vragen. Na de workshop heb je als praktijkopleider handvatten om een samenwerking in jouw praktijk vorm te geven.  

Workshopdocenten:
Drs. Judith Ligthart is als klinisch psycholoog en P-opleider werkzaam bij GGZ Noord Holland Noord (GGZ-NHN). Drs. Margreet Brongers werkt als GZ-psycholoog en is praktijkopleider in de ouderenzorg bij Marga Klompé. Judith en Margreet zijn beiden kartrekkers van regionale samenwerkingsverbanden.  

Door drs. Roy de Vos en Gerrit van Ramhorst

Image

Als praktijkopleider heb je een belangrijke rol binnen de GZ-opleiding. Je bent medeverantwoordelijk voor de beoordeling en ontwikkeling van de opleideling. Om dit zorgvuldig te kunnen doen is jouw beoordeling onder andere gebaseerd op de informatie die je krijgt van het opleidingsteam en de ingevulde kenmerkende beroepssituaties. In sommige gevallen is er sprake van een gecombineerde rol, waarbij je naast praktijkopleider ook werkbegeleider bent. Daarnaast begeef je je in de context van jouw organisatie en handel je vanuit een gedelegeerde verantwoordelijkheid van de hoofdopleider van de RINO amsterdam. 

Tijdens deze workshop, gegeven door Gerrit van Ramhorst en Roy de Vos, reflecteer je op welke manier jij in dit krachtenveld tot een gewogen ‘onafhankelijk’ oordeel komt en hoe je omgaat met verschillende meningen betreffende de ontwikkeling van de opleideling. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan hoe je je verhoudt tot de verschillende posities en hoe je je beweegt op de lijn van betrokkenheid versus voldoende afstand houden. Hierbij kunnen vragen spelen als: wat vind je als professional belangrijk en welke positie neem je zelf in? 

Workshopdocenten:
Gerrit van Ramhorst is psychotherapeut, systeemtherapeut, (leer)supervisor en opleider. Hij is werkzaam in de Kinder- en Jeugdpsychiatrie bij GGZ-NHN. Drs. Roy de Vos is als klinisch psycholoog en praktijkopleider werkzaam bij GGZ-NHN. Daarnaast geeft Roy onderwijs bij RINO amsterdam. 

Door Prof. dr. Reinout Wiers 

Image

Handout presentatie Reinout Wiers

Het Centrum voor Urban Mental Health (UMH) aan de UvA heeft als doel om de geestelijke gezondheid in stedelijke gebieden te verbeteren, door rekening te houden met de complexiteit van psychische problematieken in steden. De meest voorkomende mentale gezondheidsproblemen (angst, depressie en verslaving) worden bestudeerd en gemodelleerd, met als doel tot nieuwe interventies te komen. Wij zijn verheugd dat Prof. dr. Reinout Wiers, een van de leiders van het UMH, deze plenaire presentatie zal geven. Tijdens deze presentatie wordt er een introductie op dit centrum gegeven. U wordt meegenomen in de benadering van mentale problemen als complex systeem, welke rol de netwerkanalyse hierin heeft en hoe verschillende disciplines werken aan een verklaringsmodel. Er zullen zowel een aantal onderzoeksprojecten als startende interventieprojecten worden besproken.  

Introductie:              
Prof. dr. Reinout Wiers is hoogleraar ontwikkelingspsychologie aan de Universiteit van Amsterdam. Reinout is gespecialiseerd in onderzoek naar (neuro)cognitieve processen bij het ontstaan van verslaving, en de behandeling hiervan. Daarnaast leidt hij sinds de oprichting in 2019 samen met Prof. dr. Claudi Bockting het Centrum for Urban Mental Health.