Transactionele Analyse (TA) en werken aan een veilige hechting met behulp van het script

Er zijn veel raakvlakken tussen de Transactionele Analyse en de hechtingstheorie. Ze verrijken en verdiepen elkaar. Met behulp van de Transactionele Analyse krijg je toegankelijke en toepasbare modellen, zoals het concept script, waarmee je het hechtingsgericht werken goed kunt aanvullen.

In deze cursus is het script een ingang om zicht te krijgen op die vroeg kinderlijke besluiten rondom relaties en hechting. En van daaruit maken we de brug naar nieuwe scriptbesluiten in het nu, zowel intrapsychisch als relationeel. We verkennen manieren om te werken met individuen en relaties aan een meer veilige hechting. Een veilige therapeutische relatie is daarvoor een voorwaarde.

Je leest steeds meer over het script, maar wat is dat nou eigenlijk, dat onbewuste levensverhaal, en hoe werkt het? En hoe verhoudt het zich tot het ‘innerlijke werkmodel’, een concept uit de hechtingstheorie?

We krijgen boodschappen mee en doen thuis en buiten het gezin ervaringen op die ons vormen. Zelfs transgenerationeel kunnen die boodschappen doorwerken. Het script is dan ook een groter verhaal over onszelf, de ander, relaties, de wereld en het leven. Een legpuzzel met veelkleurige stukjes die onbewust tot uiting komt in onze relaties. In hechtingstermen zijn er hechtingskwetsuren ontstaan doordat niet alle hechtingsbehoeften vervuld zijn.

Binnen therapie kan gewerkt worden aan een meer veilig gehecht script. Voor het herstellen van hechtingsbreuken (intrapsychisch en relationeel) is een voorspelbare en begripvolle omgeving nodig. Van de therapeut vraagt dit afstemming en vertraging zodat de client aandacht en erkenning krijgt voor dat wat eerder niet gezegd of gevoeld kon worden.

Transactionele Analyse (TA)

TA is een psychologische theorie en behandelmethode met concepten en technieken die gaan over de ontwikkeling van de persoonlijkheid, de communicatie, het script van de client en het systeem erom heen. De uitgangspunten zijn hoopvol en ontwikkelingsgericht. In de diagnostiek en behandeling zijn TA-concepten gemakkelijk uit te leggen en dit helpt het zelfinzicht als cliënt vergroten. Veel technieken zijn ervaringsgericht waardoor ‘nieuwe besluiten’ niet alleen met het hoofd, maar ook vanuit ‘het ervaren’ gemaakt kunnen worden.

Het script als concept is in de jaren 70 ontwikkeld door E. Berne, grondlegger van de Transactionele Analyse. En is daarna verder ontwikkeld op basis van nieuwe wetenschappelijke inzichten. In deze tweedaagse cursus leer je dit rijke concept begrijpen in samenhang met de hedendaagse hechtingstheorie en ermee werken in therapie.

Doelgroep

De cursus is bedoeld voor therapeuten: GZ-psychologen, orthopedagoog-generalisten, klinisch psychologen, psychotherapeuten, SPV-ers, psychiaters, psychosociaal therapeuten, vaktherapeuten en systeemtherapeuten.

Doelstelling

Na afloop van de cursus:

• ken je een aantal kernbegrippen uit de hechtingstheorie en de Transactionele Analyse
• kun je hechtingsgerichte en TA-technieken toepassen in het werken aan een meer veilige hechting
• heb je ervaren hoe vertragen en afstemmen werkt in de therapeutische relatie om een meer veilige hechting te bevorderenb
• ben je je bewust van relationele patronen die voortkomen vanuit hechtingthema’s en die scripts weer beïnvloeden
• heb je inzicht in de samenhang tussen overtuigingen, emoties, gedrag en hechtingsbehoeften

Inhoud

De volgende onderwerpen komen aan de orde:

• script: de scriptmatrix, het scriptsysteem, het interlocking scriptsysteem, ontwikkeling van het script. Hoe het intrapsychisch en relationeel in stand wordt gehouden en hoe hulpbronnen belangrijk zijn bij een veilige hechting
• autonomie en homonomie: twee essentiële behoeften
• exististentiële levensposities vanuit de TA en hechtingsstijlen
• hechtingsstijlen en emotieregulatie
• het innerlijk werkmodel en de koppeling naar het script
• TA-technieken als werken met het scriptsysteem, het parent-interview en het interlocking script
• hechtingsbreuken, hechtingsangsten, hechtingsbehoeften en het werken met hechtingsgerichte technieken als vertragen, reflecteren en valideren binnen correctieve en herstelgesprekken

Werkwijze en toetsing

Alle onderwerpen/concepten worden kort gepresenteerd en daarna uitgewerkt in oefeningen of rollenspel en toegepast op casuïstiek van de cursisten. De toetsing bestaat uit actieve deelname en reflectie op de ingebrachte casuïstiek van de deelnemer.

Literatuur

De literatuur voor de cursus is beschikbaar in de digitale leeromgeving.