Leergang eetstoornissen

Behandelaren merken vaak in de praktijk dat hun therapeutische basiskennis tekortschiet bij het behandelen van eetstoornissen. De behandeling van cliënten met eetstoornissen vraagt immers om specialistische kennis en vaardigheden, zowel op het gebied van indicatiestelling en diagnostiek, als op het gebied van behandelingen en terugvalpreventie. In aanvulling op de specialistische centra voor mensen met eetstoornissen is er een duidelijke behoefte aan behandelaren van eetstoornissen in de algemene ggz en in de vrijgevestigde praktijken.
Deze leergang eetstoornissen is gebaseerd op de laatste wetenschappelijke inzichten, de Zorgstandaard Eetstoornissen en evidence based onderzoek naar de diagnostiek & behandeling van eetstoornissen.

doelgroep

De leergang is bedoeld voor professionals in de ggz die zich (verder) willen bekwamen en specialiseren op het gebied van eetstoornissen. Bijvoorbeeld basispsychologen, GZ- en klinisch psychologen, psychotherapeuten, psychiaters, vaktherapeuten of sociaalpsychiatrisch verpleegkundigen.
 

doelstelling

Na afloop van de leergang heeft de deelnemer meer kennis over:

• de diversiteit aan eetstoornissen en classificatie volgens de DSM 5 versie
• de verschillende behandelmethoden voor eetstoornissen
• de meest bruikbare meetinstrumenten op het gebied van eetgedrag en lichaamsbeleving
• motivatiefasen en het belang van psycho-educatie in de behandeling van eetstoornissen
• de negatieve lichaamsbeleving en de mate waarin de lichaamsbeleving wel of niet verstoord is op basis van recent wetenschappelijk onderzoek op dit gebied
• behandelmogelijkheden lichaamsbeleving waaronder het behandelprotocol Positieve lichaamsbeleving (Rekkers & Van Gulik, 2018)
• de indicaties, de gevaren en andere wetenswaardigheden ten aanzien van medicatie
• de fysieke gevolgen/oorzaken van een verstoord eet- en beweeggedrag
• systeemgerichte aanpak gebaseerd op de Maudsley Methode (Schmidt et al., 2014).
• trauma & ASS, twee veelvuldig voorkomende vormen van comorbiditeit bij eetstoornissen en diens valkuilen in de behandeling
• Terugvalpreventie en belangrijke herstelcriteria

inhoud

Het theoretische kader van deze leergang wordt grotendeels gebaseerd op de cognitieve gedragstherapie. Daarnaast zal ook behandelprotocol op het gebied van lichaamsbeleving aan bod komen (Rekkers & Van Gulik, 2018). Qua opbouw zal de cursus als volgt gestructureerd zijn:

• signalering en indicatiestelling
• classificatie volgens de DSM 5
• meetinstrumenten op het gebied van eetgedrag en lichaamsbeleving
• motivatiefasen en psycho-educatie
• eetgedrag: eetmanagement en lichamelijke conditie
• lichaamsbeleving: behandelprotocol lichaamsexposure
• farmacotherapie
• systeemgerichte aanpak
• comorbiditeit: trauma & ASS
• herstelcriteria en terugvalpreventie

Je bent in staat om:

• eetstoornissen beter te signaleren bij intakes en lopende behandelingen
• differentiaal te diagnosticeren t.a.v. de belangrijkste voedings- en eetstoornissen (AN, BN, BED, ARFID)
• adequaat te interveniëren bij symptomen van een eetstoornis: irreële cognities rondom eten, bewegen, lichaam en gewicht op te sporen, uit te dagen en te veranderen
• in de behandeling aan te sluiten bij de motivatiefase waarin de cliënt zich bevindt
• psycho-educatieve interventies toe te passen
• verstoord eetgedrag te herkennen en gebruik te maken van diverse technieken om het verstoorde eetgedrag samen met de client te registreren en te analyseren
• Systemische interventies te indiceren en/of toe te passen
• de comorbiditeit m.b.t. trauma en ASS bij eetstoornissen te herkennen en adequate behandelmethoden hiervoor te indiceren en/of toe te passen
• technieken van terugvalpreventie toe te passen in de laatste fase van een eetstoornisbehandeling

docenten

De docenten van deze leergang zijn Marlies Rekkers, GZ-psycholoog/ Lichaamsgericht werkend psycholoog /psychomotorisch therapeut, en Annick Parker Brady, GZ-psycholoog / psychotherapeut.

Voor verscheidene thema's zullen gastdocenten langskomen, te weten: psychiater Anjelies Windt (psychofarmaca en medische en lichamelijke oorzaken en gevolgen van eetstoornissen); psychiater Christelle van der Meer (trauma en ES); psycholoog Sabrina Schröder (autisme en ES); GZ-psycholoog Barbara Sindram (systeembehandeling); diëtiste Elke van der Pol (voedingsmanagement). Daarnaast zullen in de laatste bijeenkomst ervaringsdeskundigen als gastdocent aanwezig zijn.

werkwijze

Theorie zal afgewisseld worden met demonstratie van technieken (soms met behulp van filmpjes), het zelf oefenen van praktische vaardigheden en het inbrengen van eigen casuïstiek. Er zal gebruik worden gemaakt van gastdocenten, die specialist zijn op bepaalde deelgebieden.

literatuur

Door cursist zelf aan te schaffen:

• Noordenbos, G., & Elburg, A. van (2018). Handboek Eetstoornissen. Utrecht: De Tijdstroom uitgeverij. (Derde herziene druk)
• Rekkers, M. & Gulik, S. van (2018). Protocol Positieve lichaamsbeleving. Amsterdam: Boom uitgevers

De overige literatuur wordt via de digitale leeromgeving op de Moodle gedeeld.