Aanhoudende lichamelijke klachten (ALK, ter vervanging van SOLK*)

Cliënten met aanhoudende lichamelijke klachten (ALK) stuiten op veel onbegrip uit hun omgeving. Artsen, psychologen en andere behandelaars maken deel uit van die omgeving; ze zitten vaak met hun handen in het haar bij deze omvangrijke cliëntencategorie. Door middel van deze workshop tracht ik het onbegrepene begrijpelijker te maken, en handvatten te bieden die jij als behandelaar direct en praktisch kunt inzetten in je dagelijkse praktijk. De focus ligt hierbij op de meest gepresenteerde aanhoudende klacht: pijn.

Veel hulpverleners werken nog volgens het oude, diepgewortelde verklaringsmodel dat medisch onvoldoende verklaarde pijn min of meer gelijkstelt aan ingebeelde pijn. Dergelijke pijn blijkt inderdaad tussen de oren te zitten, maar dan in de zin dat het brein en het centrale zenuwstelsel – de zogenaamde pijnmatrix – ontregeld zijn geraakt. Behandelaars kunnen een sleutelrol vervullen in het draaglijker en minder invaliderend maken van pijnsyndromen op het grensvlak van psyche en soma, die namen hebben gekregen als fibromyalgie, gegeneraliseerde pijn, wijdverspreide pijn en aspecifieke lage rugpijn. Ook pijn bij somatische aandoeningen die heviger en ingrijpender is dan op grond van de gevonden afwijkingen als gangbaar en verklaarbaar wordt gezien, kan hierdoor worden verhelderd. De door de cliënt ervaren bedreiging kan hierdoor afnemen, en daarmee vaak ook de pijn zelf.

* Van SOLK naar ALK

Doelgroep

Gezondheidszorgpsychologen, eerstelijnspsychologen, klinisch psychologen, psychotherapeuten, psychiaters, huisartsen, POH’s GGZ, haptotherapeuten, maatschappelijk werkenden, overige hulpverleners die beroepsmatig te maken hebben met cliënten die aanhoudende lichamelijke klachten presenteren.

Inhoud

• Neurobiologische educatie (met bewezen therapeutische effecten) kunnen geven aan cliënten met chronische pijn, aan de hand van de verklaringsmodellen centrale sensitisatie en ontregeld stress-respons systeem, mede ter vergroting van diens motivatie voor behandelvormen waaraan mogelijk niet in eerste instantie werd gedacht;
• Factoren op het psychosociale vlak (nog beter) leren signaleren die vaak een - predisponerende, uitlokkende en instandhoudende - rol spelen bij chronische pijn / ALK en die de chroniciteit van dergelijke klachten, indien onbehandeld, in de hand werken;
• Eigen houding, gevoelens en valkuilen in de interactie onderkennen in het behandelen van cliënten met chronische pijn / ALK en psychische klachten bij somatische aandoeningen.

Doelstelling

Na afloop van deze cursus beschikken de deelnemers over:

• Kennis van prevalentie en veelvoorkomende comorbiditeiten;
• Kennis van verschillende verklaringsmodellen;
• Kennis van behandelmogelijkheden en behandelmodellen;
• In de praktijk verder uit te diepen vaardigheden voor behandeling van cliënten met aanhoudende lichamelijke klachten.

Werkwijze

Het lezen van hoofdstuk 1 t/m 6 van genoemde literatuur als voorbereiding op de workshop. Theorie (samenvatting en verdieping) d.m.v. Powerpoint presentatie en gebruik van flip-over, geïllustreerd door videomateriaal. Rollenspel / oefenen in tweetallen, casuïstiek, groepsbespreking.

Literatuur

• Pijn & het brein (dit boek is inbegrepen bij de cursuskosten en wordt toegestuurd). Auteurs Annemarieke Fleming en Joke Vollebregt. Uitgever Prometheus 2016. Omvang 186 bladzijden. ISBN139789035144279.

Daarnaast ontvang je bij deelname dia’s voor direct gebruik in cliëntencontact, zoals toegelicht tijdens de cursusdag. Op de digitale leeromgeving MijnRINO tref je daarnaast verdiepende up to date literatuur aan over relevante verklarings- en behandelmodellen.