Aandachtsfunctionaris huiselijk geweld en kindermishandeling

Vervul jij (binnenkort) de rol van aandachtsfunctionaris huiselijk geweld en kindermishandeling binnen jouw organisatie en ben je op zoek naar handvatten? In deze basiscursus leer je hoe je werkt volgens de wettelijke Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling en hoe je je collega’s daarin kunt ondersteunen en begeleiden. Als aandachtsfunctionaris ben je vaak de interne ‘vraagbaak’ en klopt men bij jou aan voor advies bij vermoedens van huiselijk geweld, kindermishandeling of andere vormen van onveiligheid in afhankelijkheidsrelaties. Daarnaast vervul je een belangrijke rol in het informeren, agenderen en bespreekbaar maken van deze thematiek binnen jouw organisatie en in contact met volwassenen/ouders en kinderen. Geen eenvoudige rol soms, maar wel één met potentieel veel positieve impact op de mensen om wie het gaat! Deze cursus biedt je inspirerende kennis en inzichten, praktische tips, concrete voorbeelden, waardevolle oefeningen, reflecties en ervaringen om je rol van aandachtsfunctionaris goed – én met plezier en voldoening – te kunnen vervullen. 

Doelgroep

De cursus is primair gericht op professionals werkzaam met kinderen en ouders in de GGZ en (jeugd)hulpverlening, zoals (basis)psychologen, GZ-psychologen, klinisch psychologen, orthopedagogen en psychotherapeuten, maar ook geschikt voor HBO+ professionals die elders met ouders en kinderen werken, bijvoorbeeld in (jeugd)gezondheidszorg, sociale wijkteams, maatschappelijk werk en het (speciaal) onderwijs. 

Doelstelling

Na deze cursus: 

• heb je een stevige basis om de functie van aandachtsfunctionaris huiselijk geweld en kindermishandeling te kunnen vervullen binnen jouw organisatie
• ben je in staat te werken conform de meldcode hg/km, met concrete richtlijnen voor je eigen werkpraktijk
• ben je op de hoogte van meest recente kennis, inzichten en praktijkgerichte tools om te signaleren, communiceren en handelen bij vermoedens van kindermishandeling
• beschik je over (basis)technieken en handvatten voor het praten met ouders en kinderen/jongeren over geweld, misbruik of verwaarlozing binnen het gezin of anderen vormen van onveiligheid in afhankelijkheidsrelaties
• weet je wat de rol van aandachtsfunctionaris inhoudt en wat er van hem/haar verwacht wordt
• heb je concrete handvatten om je collega’s te ondersteunen vanuit jouw rol als aandachtsfunctionaris
• ben je je bewust van veelvoorkomende dilemma’s, weerstanden en onzekerheden rond het bespreekbaar maken van kindermishandeling en huiselijk geweld
• ben je op de hoogte van de werkwijze van Veilig Thuis en weet je waar je zelf terecht kunt met vragen, dilemma’s en casuïstiek op het terrein van (het bespreekbaar maken van) vermoedens van hg/km
• heb je inzicht in de (potentiële) langetermijnimpact van ingrijpende jeugdervaringen en patronen van intergenerationele overdracht van geweld en verwaarlozing; en kun je gebruik maken van belangrijke inzichten uit de ouderschapstheorie en psychologie van ouderschap
• beschik je over tips en tricks hoe je deze thematiek binnen je organisatie en/of je team kunt (blijven) agenderen en levend houden
• weet je waar je bruikbare achtergrondinformatie en hulpbronnen kunt vinden voor je eigen ondersteuning of deskundigheidsbevordering 
• voel je je geïnspireerd en toegerust om de rol van aandachtsfunctionaris te vervullen en op die manier een belangrijke bijdrage te leveren aan het voorkómen en aanpakken van huiselijk geweld, kindermishandeling en andere vormen van onveiligheid in afhankelijkheidsrelaties

Inhoud 

In de cursus komen o.a. de volgende onderwerpen aan bod: 

• Huiselijk geweld, kindermishandeling en ingrijpende jeugdervaringen: definities, afbakening, verschillende vormen, aard, omvang en gevolgen van de problematiek. Waar hebben we het eigenlijk over? En waarom is aandacht hiervoor zo belangrijk?
• Functie, rol en taak van de aandachtsfunctionaris huiselijk geweld en kindermishandeling: wat houdt dat in?
• Werken conform de Meldcode hg/km: welke stappen moet je zetten, en hoe werkt dit in de dagelijkse werkpraktijk?
• Signalering: een kunst op zich. Door welke ‘bril’ kijk jij naar deze thematiek? En hoe kun je jouw collega’s ondersteunen bij bewustwording en signalering?
• Het bespreekbaar maken van zorgelijke signalen of vermoedens van hg/km in contact met ouders en kinderen. Hoe ga je het gesprek aan? En wat kun je doen om je collega’s te motiveren tot kind- en oudersensitief communiceren?
• Samenwerken met anderen, intern en extern. Hoe zorg je voor effectieve samenwerking met collega’s (intern) en met Veilig Thuis, Politie of andere betrokken organisaties (extern)?
• Weerstanden zijn menselijk; zeker bij dit onderwerp! Hoe ga je om met eigen (mogelijke) dilemma’s, innerlijke weerstanden of onzekerheden? En met die van je collega’s of leidinggevenden?
• Het belang van ouderschapsversterking, positieve jeugdervaringen en veerkracht. Wat kun je hier als aandachtsfunctionaris in betekenen?
• Lessons learned: wat kunnen we leren van ouders, kinderen en jongeren zelf?

Werkwijze 

Presentatie van kennis en inzichten uit wetenschap en praktijk wordt afgewisseld met interactieve werkvormen, waaronder het oefenen met concrete casussen en gesprekssituaties. De cursus bevat veel inspirerende materialen (filmpjes / ervaringsverhalen) en focust op concrete tips en tools. Er zal ook ruimte zijn voor de cursisten om eigen casuïstiek, dilemma’s en vragen uit de werkpraktijk in te brengen.

Toetsing 

Je maakt een schriftelijke thuisopdracht.

Literatuur

•    Bruce D. Perry & Oprah Winfrey, “Wat is je overkomen? Gesprekken over trauma, veerkracht en herstel”, Spectrum, 2021.

Je moet de literatuur zelf aanschaffen.

Aan te bevelen literatuur 

• Nadine Burke Harris, “The deepest well; Healing the long-term effects of childhood adversity”, 2018. Of in Nederlandse vertaling: “Ingrijpende jeugdervaringen en gezondheidsproblemen; het helen van langetermijneffecten van adverse childhood experiences (ACE's)”, uitg Mens!, 2018.
• Paulien Bom & Herman Baartman, “Als het thuis misgaat; Verhalen van ouders”, Gompel & Svacina, 2018.
• Sandra van Gameren, “Preventie van kindermishandeling; Wie doet wat?”, Bohn Stafleu van Loghum, 2019.
• Marike van Gemert, “Praktijkboek praten met kinderen over kindermishandeling”, Bohn Stafleu van Loghum, 2019. 
• Francine Oomen, “Hoe overleven we? Een graphic novel over intergenerationeel trauma en heling”, Nijgh & Van Ditmar, 2021.
• Alice van der Pas, “Naar een psychologie van ouderschap” (deel 2 van Handboek Methodische Ouderbegeleiding”, SWP, 2012.

Accreditaties

We zijn van plan accreditatie aan te vragen bij NIP-KJ, SKJ en NVO en BPSW.