Oorlog & Trauma

Steeds opnieuw vinden er op de wereld oorlogen en andere (natuur) rampen plaats. Vaak raken mensen daarbij massaal getraumatiseerd. Ze ontwikkelen PTSS-achtige symptomen, of andere stress- en trauma-gerelateerde klachten zoals angst, depressie, relatieproblemen, verslavingsproblemen en alle psychosociale problematiek.

Binnen de GZ-opleiding was er tot voor kort geen opleidingsaanbod dat voorzag in scholing aan psychologen die interesse hebben in het werken met mensen die getroffen worden door oorlog en andere grootschalige rampen (inclusief vluchtelingen). Met deze keuzemodule wordt in deze leemte voorzien, en wordt men geschoold in specifieke kennis, kunde en vaardigheden die nodig zijn om als GZ-psycholoog alle professionele uitdagingen met mensen die verblijven, of verbleven, in conflict- en rampgebieden het hoofd te kunnen bieden.

Doelgroep

Deze cursus is een keuzemodule binnen de GZ-opleiding van de RINO amsterdam waarvoor plekken beschikbaar zijn gesteld voor deelnemers buiten de opleiding voor een gereduceerde prijs.

De cursus staat open voor deelnemers die de GZ-opleiding al afgerond hebben, maar ook voor deelnemers die dit (nog) niet gedaan hebben en meer willen weten over dit boeiende onderwerp. De cursus is op post-master niveau en toegankelijk voor GGZ-professionals met een (hbo)master opleiding en enkele jaren werkervaring (basispsychologen, orthopedagogen, verpleegkundig specialisten).

Inhoud

Decennialang bestond internationale hulpverlening in deze situaties vooral uit medische zorg en andere praktische opvang. Steeds meer is het belang van geestelijke gezondheidszorg en psycho-sociale steun hieraan toegevoegd. Opleidelingen leren hoe deze zorg wereldwijd is georganiseerd en geleverd kan worden en wat GZ-psychologen er specifiek aan kunnen toevoegen ten behoeve van verlichting van alle psychologische klachten die vandaag de dag als gevolg van crisissituaties in de wereld zichtbaar zijn.

In de context van een ramp- of conflictgebied is de vernieling en ontwrichting van de omgeving dusdanig groot, dat geestelijk gezondheidszorg alleen op het niveau van de individu onvoldoende is. De wisselwerking tussen de individu en deze context is dus allesbepalend voor het niveau van zorg dat ingezet kan worden. Daarom is het belangrijk dat er naast de psychologische en psychosociale ondersteuning, tegelijkertijd aandacht is voor het lenigen van basisbehoeften zoals voedsel, water, onderdak en veiligheid. Daarbij is het bevorderlijk als de gemeenschap betrokken wordt in het genezingsproces. Dit kan gebeuren bijvoorbeeld door het versterken van familiesystemen en sociale support mechanismen, het organiseren van peer-supportgroepen en gemeenschapsbijeenkomsten, etc.

In het verlengde van deze bredere ondersteuning, moet er ook aandacht zijn voor eerstelijns psychosociale zorg zoals b.v. counseling diensten. Indien niet toereikend kan meer gespecialiseerde zorg zoals psychotherapie, psychiatrische behandeling en psychofarmaca aangeboden worden.

MHPSS

Deze geïntegreerde multi sectorale benadering is terug te vinden in de MHPSS (Mental Health and Psychosocial Support) richtlijnen van de Inter-Agency Standing Committee (IASC), een commissie van verschillende grote en kleine acteurs op het gebied van humanitaire hulp. De sleutel voor de gelaagde benadering wordt weergegeven in een zogeheten MHPSS Intervention Pyramid. Deze richtlijnen, specifiek de pyramide, vormen de leidraad voor deze keuzemodule: 

• Sociale- Basale- Diensten en Veiligheid
• Het Versterken van Gemeenschap en Familie Systemen
• Gerichte (niet gespecialiseerde) Zorg
• Gespecialiseerde hulpverlening/zorg

Literatuur & lesmateriaal

De literatuur en het lesmateriaal voor deze cursus is beschikbaar in de online leeromgeving van RINO amsterdam.