Handelingsgericht werken en handelingsgerichte diagnostiek in het onderwijs

Ben je gedragswetenschapper in het onderwijs en wil je een stevige basis leggen in handelingsgericht werken (HGW), handelingsgerichte diagnostiek (HGD) en handelingsgericht arrangeren (HGA)? In deze cursus leer je de zeven uitgangspunten van HGW toepassen in je eigen werksetting. Na afloop ben je in staat om HGW te initiëren en versterken en HGD en HGA deskundig uit te voeren. Hiermee werk je samen met je collega’s aan het schoolsucces van leerlingen.

Inhoud

HGW concretiseert goed onderwijs en effectieve leerlingbegeleiding, zodat schoolteams beter kunnen omgaan met de overeenkomsten én de verschillen tussen leerlingen. Het focust op schoolsucces voor alle leerlingen en draagt bij aan een professioneel en plezierig werkklimaat en een constructieve communicatie met collega’s, leerlingen en ouders. In de cursus vindt overdracht van theorie plaats, maar met ruime aandacht voor praktijkvoorbeelden. Er wordt vanuit gegaan dat cursisten de opgegeven literatuur grondig hebben gelezen, waardoor er in de bijeenkomsten met name aandacht besteed kan worden aan de toepassing in de praktijk en uitwisselen van ervaring en expertise. Bij de bespreking van de praktijkopdrachten staat peer feedback centraal. Ook zullen de docenten, met name in de les, feedback geven aan de cursisten.

• In bijeenkomst 1 en 2 besteden we aandacht aan de uitgangspunten van HGW en ontwikkelingen in het onderwijs.
• In de bijeenkomsten 3, 4, 5, 6 en 7 wordt ingegaan op de fasen van HGD en oefenen cursisten aan de hand van casuïstiek.
• In bijeenkomst 9 staat implementatie centraal.
• In bijeenkomst 10 worden de eindopdrachten gepresenteerd.

Voor wie is de cursus?

Werk je als (universitair geschoolde) gedragswetenschapper in of rondom het onderwijs en heb je interesse in handelingsgericht werken (HGW) en handelingsgerichte diagnostiek (HGD)? Dan is deze cursus geschikt voor jou. Je dient in het bezit te zijn van de Basisaantekening Psychodiagnostiek (BAPD van het NIP) of de diagnostiekaantekening van het NVO).

De cursus maakt deel uit van de postacademische opleiding Schoolpsycholoog. Ter aanvulling op de huidige kerngroep cursisten nodigen we ook andere gedragswetenschappers uit om deel te nemen om van én met elkaar te leren. Het is ook mogelijk om met een groepje collega’s deel te nemen. Informeer naar de mogelijkheden via schoolpsycholoog@rino.nl.

Wat leer je in de cursus?

Na afloop van de cursus beheers je de vereiste competenties om HGW te initiëren en versterken en HGD en HGA te verrichten: attitude, kennis en vaardigheden.

1. Je hebt de attitude van een ‘scientist-practitioner’.
2. Je beschikt over kennis van het van het theoretische kader. Je kent de definiëring en (wetenschappelijke) onderbouwing van de uitgangspunten en fasen van HGW en HGD en de positie van HGW, HGD en HGA in de ondersteuningspiramide
3. Je beschikt over verschillende vaardigheden (zoals formuleren en toetsen van hypothesen, gericht observeren, gespreksvaardigheden, constructief samenwerken) en weet deze op de juiste momenten in te zetten.
4. Je doet praktijkervaringen op met HGD door de zeven uitgangspunten en vijf fasen op eigen casuïstiek toe te passen en te reflecteren op de uitkomsten daarvan: wat was mijn doel, wat is me al gelukt en wat nog niet? Wat was de impact op betrokkenen?
5. Je kunt een implementatieplan maken voor in de eigen werksetting (inhoudelijke aanzet):
6. a. HGD voor (collega) schoolpsychologen en andere professionals die diagnostiek verrichten.
7. b. HGW op een school, in een bestuur of SWV.
8. c. Of HGA in een multidisciplinair team.

Literatuur (zelf aan te schaffen)

1. Pameijer, N.K. & Beukering, J.T.E. van (2015). Handelingsgerichte diagnostiek in het onderwijs (xᵉ editie, pp. 15–471).. Leuven: Acco. ISBN: 9789033497933

Plus, afhankelijk van het veld waarin je werkt, één van de onderstaande twee boeken:

2a. Voor cursisten werkzaam in het (speciaal) basisonderwijs en speciaal onderwijs: Pameijer, N., (2017). Handelingsgericht werken: Samenwerken aan schoolsucces. Nieuwste handreiking voor het schoolteam. (xᵉ editie, pp. 9–347). Leuven: Acco. ISBN: 9789492398130.

2b. Voor cursisten werkzaam in het voorgezet (speciaal) onderwijs Pameijer, N., Beukering, Van der Wulp, M. & Zandbergen, A. (2012). Handelingsgericht werken in het voorgezet onderwijs. (xᵉ editie, pp. 7–237). Leuven: Acco. ISBN: 9789033489587.

2c. Voor cursisten werkzaam in het MBO Beukering, T. van & Bosma, T. (2023). Succesvol opleiden in het MBO. Praktische kwaliteitsaanpak voor onderwijs, begeleiding en studentondersteuning. Leuven: Acco. ISBN: 978-94-9239-856-7.

Via de online leeromgeving van RINO amsterdam worden aanvullende artikelen, checklists en voorbeelden verstrekt.