Schematherapie 25 uurs vervolgcursus

Individueel en in de groep werken met schema’s en modi bij persoonlijkheidsproblemen, (complex)trauma en hardnekkige of recidiverende AS-I stoornissen. Werken in fasen met volwassenen en adolescenten. Verdieping in de therapeutische relatie en experiëntiële technieken

Inleiding

Schematherapie is een integratieve vorm van psychotherapie die oorspronkelijk ontwikkeld is door Jeffrey E. Young voor mensen met persoonlijkheidsproblematiek. Nederland neemt een prominente plek in bij de verdere ontwikkeling van schematherapie en veel onderzoek vond en vindt nog steeds hier plaats. Verschillende theorieën zoals de cognitieve gedragstherapie, de hechtingstheorie, de objectrelatietheorie en experiëntiële therapievormen worden geïntegreerd tot een krachtige en breed inzetbare methode die in het effectonderzoek goede resultaten laat zien. Schematherapie richt zich behalve op het cognitieve ook nadrukkelijk op het ervaringsaspect (voelen). En tenslotte wordt aangestuurd op concrete gedragsverandering.

Het model is relatief makkelijk overdraagbaar en biedt een begrijpelijke taal voor patiënten om hun psychische en sociale functioneren te doorgronden. Behalve inzicht leren patiënten vaardigheden om beter om te gaan met vroeg ontstane denkpatronen (schema’s) en de verschillende stemmingen die opspelen en een eigen leven gaan leiden (modi).

Schema’s ontwikkelen zich vanaf de vroege jeugd en worden in de adolescentie al zichtbaar. Ieder kind heeft basisbehoeften en als deze onvoldoende ingevuld worden door interactieproblemen tussen kind en omgeving, of door beschadigende omstandigheden, kan stagnatie optreden in de persoonlijkheidsontwikkeling. Schematherapie richt zich op het herkennen van de eigen ‘valkuilen’ en het erkennen van en kunnen reageren op de eigen behoeften. Er wordt een scheiding aangebracht tussen wat in het verleden heeft plaatsgevonden, wat zich herhaalt en wat nu nodig is: het vergroten van vaardigheden met als uiteindelijk doel de ontwikkeling van ‘de gezonde volwassene’. Echter alvorens, in het hier en nu, vanuit de gezonde volwassene, effectiever gedacht, gevoeld en gedaan kan worden, dienen eerst de belastende ervaringen van oningevulde en geblokkeerde behoeften, verwerkt te worden. Verwerkingstechnieken voor (complexe) vroege traumatisering nemen een prominente plek in binnen de behandeling.

Doelgroep en veronderstelde voorkennis

BIG-registratie als GZ-psycholoog, Psychotherapeut, Klinisch Psycholoog of Psychiater (of in opleiding daartoe) en/of (aspirant) lid van een erkende specialistische psychotherapievereniging. Als erkend worden gezien de NVP en alle daarbij aangesloten verenigingen, namelijk de VGCt, NVPA, NVPP, NPG, VCgP, NVRG, NVGP, VKJP en Vereniging EMDR Nederland.

Een 25-uurs basiscursus schematherapie.(niet te lang geleden met goed gevolg afgesloten) Dit is ook een vervolgcursus VGCt, mits er eerder een erkende 100-uurs basiscursus CGt gevolgd werd.

Per cursusgroep mag een beperkt aantal overige HBO-ers en basispsychologen (niet i.o.) deelnemen, indien zij eerder een basiscursus schematherapie volgden. En met BIG-geregistreerde Schematherapeuten van Register Schematherapie samenwerken, supervisie en intervisie georganiseerd zijn en zij een vergelijkbaar niveau qua klinische vaardigheden hebben in het werken met persoonlijkheidsstoornissen en ernstige As I stoornissen. De hoofddocent beoordeelt vóór de cursus of de HBO-er of basispsycholoog voldoet aan deze voorwaarden.

De cursus is in principe bedoeld voor cursisten die behandelingen in de SGGZ (willen gaan) bieden, omdat veel van de Schematherapie technieken pas tot hun recht kunnen komen binnen langerdurende behandelrelaties.

Doelstelling

In deze vervolgcursus wordt dieper in gegaan op individuele schematherapie en groepsschematherapie bij volwassenen en adolescenten. En op het hanteren van 4 fasen in de therapie; welke accenten er per fase en per modus gelegd worden, de doelen per fase en de experiëntiële technieken en de technieken van de therapeutische relatie die daarbij horen. Door de koppeling met temperament, behoeften, hechting, levens- en gezinsfasen, ontwikkelingspsychologie en het ontstaan van schema’s en modi wordt het werken in fasen logisch gemaakt.

• de deelnemer heeft op verdiepend niveau kennis van schematherapie en de belangrijkste technieken aan den lijve ervaren. Of via rollenspel, video, live werk met cursisten gedemonstreerd gezien. En daarmee geoefend in de rol van therapeut tijdens de cursus en met de “cursuspatiënt in de eigen werksetting • De deelnemer heeft kennis van ontwikkelingspsychologische aspecten van schematherapie, temperament, basisbehoeften, hechting en de individuele levens- en gezinsfasen cyclus • De deelnemer kan werken met schematherapie in fasen; de doelen per modus stellen en de daarbij passende experiëntiële technieken en technieken van de therapeutische relatie toepassen • De deelnemer kan schematherapie vertalen naar het werk met volwassenen en adolescenten • de deelnemer kan hardnekkige As-I klachten behandelen middels de combinatie van een stoornisspecifieke behandeling en schematherapie • de deelnemer kan schematherapie combineren met traumabehandeling • de deelnemer kan begeleid door supervisie, zelfstandig schematherapie toepassen, individueel en in de groep

Werkwijze

Per bijeenkomst bestudeer je de opgegeven literatuur. De docent geeft uitleg over de verschillende behandelprincipes en technieken, ondersteund door videomateriaal of live-demonstratie. Er is veel tijd ingeruimd voor het oefenen met de schematherapie technieken. Als huiswerk krijg je opdrachten om de geleerde schematherapie technieken op jezelf en op je patiënten/groep te oefenen.

We zullen dus veel werken a.d.h.v. eigen schema’s/modi en het oefenen en ondergaan van interventies met behulp van medecursisten. De technieken die je eerst op jezelf toepast, pas je de volgende keer op de cursuspatiënt of groep toe, die je vanaf het begin van de cursus zult diagnosticeren en behandelen middels schematherapie. Om zicht te krijgen op hoe het bij het begin van de vervolgcursus staat met je eigen ‘valkuilen’ vul je opnieuw een schemavragenlijst en een schemamodivragenlijst in. De resultaten verwerk je in een casusconceptualisatie en bespreken we in de groep.

De cursus bestaat uit 25 contacturen: 4 lesdagen van elk 2 dagdelen. De lesdagen worden verspreid over enkele maanden aangeboden. Reken op een tijdsinvestering van circa 8 uur per cursusbijeenkomst (literatuurstudie en opdrachten)

aan te schaffen literatuur

- Claassen, A & Pol, S. (2015) Schematherapie en de Gezonde Volwassene. Positieve technieken uit de praktijk. Houten. Bohn Stafleu van Loghum - Reubsaet, R. Schematherapie: werken met fases in de klinische praktijk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. ISBN 9789036821148 - Vreeswijk, M. van & Broersen, J. (2017) Werkboek Kortdurende Schematherapie: experiëntiële technieken. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. ISBN 9789036815772 - Wijngaart, Remco van der (2020) Imaginaire Rescripting, theorie en praktijk Houten: Bohn Stafleu van Loghum ISBN 9789036824507