Dhr. Q.D. van Dam (Quin)

Quin van Dam is klinisch psycholoog, psychotherapeut en psychoanalyticus. In zijn eigen praktijk in Reeuwijk verricht hij psychoanalytische behandelingen en Affectfobietherapie. Daarnaast geeft hij supervisie aan psychotherapeuten en klinisch psychologen (i.o.) en verzorgt hij voor collega's cursussen over Affectfobietherapie en doodsangst.

In zijn privé-praktijk in Reeuwijk kunnen assistenten psychiatrie en psychotherapeuten en klinisch psychologen (i.o.) bij hem terecht voor leertherapie en voor supervisie.

Hij heeft veel belangstelling voor empirisch onderzoek. In december 2006 promoveerde hij aan de Vrije Universiteit (VU) op een empirisch onderzoek naar het begrip weerstand in de psychoanalytische praktijk.

Nadat hij in 1979 afstudeerde aan de Rijksuniversiteit Leiden behaalde hij de registratie klinisch psycholoog en volgde hij de opleiding tot psychoanalyticus en tot opleidingsanalyticus.

Wat is uw motivatie als hulpverlener?

Ik vind het erg boeiend om aan te voelen en te begrijpen waar patiënten mee worstelen. Om hen te helpen zichzelf beter te begrijpen, oog te krijgen voor hun valkuilen en herhalende patronen in hun relaties, en hen te ondersteunen bij het verkrijgen van de regie over hun leven.

Met het psychoanalytische kader en de ontwikkelingspsychologie in mijn achterhoofd probeer ik steeds te begrijpen waarom de patiënt het nodig heeft zich op een bepaalde wijze te gedragen, wat zich tussen mij en hem afspeelt en hoe hij zich verhoudt tot anderen. In mijn aanpak maak ik al naar gelang de patiënt het nodig heeft gebruik van benaderingen uit diverse therapiescholen.

De wisselwerking tussen bestudering van (onderzoek)literatuur, uitvoer van therapieën, lesgeven en contacten met collegae inspireert mij en helpt me in ontwikkeling te blijven.

Waarom geeft u graag les?

Ik vind het leuk om kennis over te dragen. Daarnaast wil ik cursisten enthousiasmeren voor ons boeiende vak door hen oog te laten krijgen voor de belevingswereld van patiënten, en die beter aan te voelen en te begrijpen.

Wat is het belangrijkste wat u mee wilt geven aan cursisten?

Cursisten wil ik vooral aanmoedigen om op een flexibele niet dogmatische wijze gebruik te maken van alles wat zij geleerd hebben, nieuwsgierig te zijn en te vertrouwen op hun intuïtie. Ik probeer hen te leren om patiënten niet te overschatten in hun mogelijkheden tot verandering, maar ook hun zwakke kanten en beperkingen te onderkennen, en hen te leren die te accepteren en te hanteren. Het oefenen van technische vaardigheden met behulp van rollenspelen vind ik erg belangrijk. Ik ervaar het ook als avontuurlijk, omdat het iedere keer verrassende invalshoeken oplevert.

Wat inspireert u als docent?

Van de interacties met cursisten, hun wijze van denken en beleven, de kritische vragen en opmerkingen leer ik zelf ook veel: ''Teaching is learning twice". Mijn aanpak en lesprogramma probeer ik steeds te vernieuwen door gebruik te maken van de feedback van de cursisten, erover te lezen, cursus te volgen en nieuwe benaderingen uit te proberen.

Bij de RINO Amsterdam geef ik vanaf 1992 met veel plezier les. De persoonlijke benadering en collegiale sfeer is erg prettig en stimulerend. Ideeën en initiatieven voor nieuwe cursussen worden altijd serieus genomen. De cursussen voor docenten zijn leerzaam en bevorderen de uitwisseling tussen docenten.

Welke kant gaat het op in uw vakgebied?

De psychoanalytische theorie en praktijk ontwikkelt zich dankzij onderzoeksresultaten uit de neurowetenschappen, de ontwikkelingspsychologie en andere wetenschappen. Voor de soms wat naar binnen gekeerde analytische wereld is dat een gunstige ontwikkeling. In de klinische praktijk wordt er toenemend samengewerkt met andere therapievormen en gebruik gemaakt van andere invalshoeken. Deze trend zal zich doorzetten.

Welke wensen heeft u voor de toekomst?

De Affectfobietherapie (AFT) staat volop in de belangstelling. De inleidende cursus en de vervolgopleiding trekken veel cursisten. Het is een uitdaging om de ontwikkeling van deze opleidingen te bevorderen en nieuwe docenten op te leiden. Er is internationaal al veel wetenschappelijk onderzoek verricht naar het effect van AFT. Daaruit blijkt dat AFT een goed werkzame behandeling is voor patiënten met cluster C problematiek en voor patiënten met angst en depressies. Wetenschappelijk onderzoek naar het effect en het proces van AFT wordt in Nederland in beperkte mate uitgevoerd. Dit onderzoek, dat zeer nuttig is voor de ontwikkeling van AFT, wil ik graag stimuleren.

Publicaties

Enkele publicaties van Quin van Dam:

  • Dam, Q.D. van (2016). Psychotherapeuten en de dood. Pleidooi voor educatie. T. v. Psychotherapie. 3: 156-168.
  • Dam, Q.D. van (2016). Het gevreesde levenseinde. De vele gezichten van doodsangst. In: Vink, M., Teunisse, S. & Geertsema, H. (Red.), Klaar met leven? (pp. 49-62). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
  • Dam, Q.D. van (2016). Affectfobietherapie in de praktijk. Amsterdam: Hogrefe.
  • Dam, van, Q.D., Kok, J. & Schalkwijk, F. (2017). Twee wegen naar Rome. Hoe behandelen een psychodynamisch en een cognitief gedragstherapeut zelf-ander problematiek met Affectfobietherapie? T. v. Psychother. (2017) 43: 17.
  • Dam, Q.D. van (2017a). Het levenseinde. In: Vink, M., Westerhof, G.,Lamers, S. & Pot, A.M. (red). Handboek ouderenpsychologie. (pp 315-333). Utrecht: de Tijdstroom.
  • Dam, Q.D. van (2017b). Doodsangst in de huisartsenpraktijk. In: Kwee, F., & Schalkwijk, F. (red). Het onbewuste consult. Handreiking voor de huisarts en andere hulp in de eerste lijn. (pp. 55-66). Apeldoorn: Garant.
  • Dam, Q.D. (2017c). De vele gezichten van doosangst herkennen en bespreken. T. v. Psychother (2017) 43:399–408
  • Dam, Q.D. van (2017d). Afweermechanismen. In: Bak, M., Domen, P., & Os, J. van (red). Innovatief leerboek persoonlijke psychiatrie. Uitgever: Diagnosis.
  • Dam, Q.D. van (2018). Existentiële doodsangst, een lacune in de psychoanalyse. T. v. Psychoanalyse. 24: 30-43.